Libero bóng đá là gì? Những tượng đài vĩ đại nhất ở vị trí Libero
Thế giới bóng đá không ngừng chuyển động và trong dòng chảy của lịch sử đã từng sản sinh ra không ít những ngôi sao xuất chúng. Hẳn với những ai là tín đồ môn túc cầu giáo đều biết đến vị hoàng đế của bóng đá Đức Franz Beckenbauer, người đã làm nên tên tuổi của mình ở một trong những vị trí đặc biệt nhất của bóng đá, Libero.
Trong bài viết lần này, Cakhia TV sẽ giải thích cho các bạn vị trí Libero bóng đá là gì và vai trò ra sao cùng với đó là những cầu thủ tiêu biểu nổi bật ở vai trò Libero trong lịch sử. Chắc chắn đây là những kiến thức vô cùng thú vị, cùng theo dõi nhé.
Libero bóng đá là gì?
Vì vị trí Libero gần như đã “tuyệt chủng” trong bóng đá hiện đại ngày nay nên nhiều người hâm mộ không biết Libero bóng đá là gì. Theo thông tin mà Cakhia TV có được, Libero là một vị trí trên sơ đồ chiến thuật của đội. Cầu thủ ở vị trí này thường là tiền vệ hoặc hậu vệ tự do.
Trên thực tế, cái tên Libero bắt nguồn từ môn thể thao bóng chuyền và có nghĩa là “tự do” trong tiếng Ý. Trong bóng chuyền, nó dùng để chỉ một cầu thủ mặc trang phục có màu khác và có thể chơi ở bất kỳ vị trí nào trên sân.
Libero cũng được biết đến tương tự trong bóng đá, cầu thủ này thường thi đấu theo chiến thuật của huấn luyện viên khiến khán giả khó nắm bắt khi xem trực tiếp các trận đấu hiện nay. Bởi vì người chơi Libero có thể xuất hiện khắp mọi khu vực trên sân. Tuy nhiên ban đầu, libero bóng đá chỉ đơn thuần là một trung vệ chơi ngay trên thủ môn và phía dưới hàng phòng ngự với nhiệm vụ bọc lót và là chốt chặn cuối cùng cản phá các cầu thủ đối phương tấn công.
Lịch sử thăng trầm của Libero
Đến đây chắc hẳn các bạn đã hình dung ra Libero bóng đá là gì rồi phải không? Đây là vị trí tự do trên sân và có thể thay đổi theo chiến thuật của huấn luyện viên. Để giúp các bạn nắm bắt rõ hơn về vị trí này, Cà Khịa TV sẽ cùng các bạn tìm hiểu quá trình phát triển và sự thoái trào của vị trí Libero trong bóng đá.
Sự phát triển của vị trí libero trong bóng đá
Khái niệm Libero chỉ mới xuất hiện vào những năm 1970, 1980 và nó đã thu hút rất nhiều sự chú ý của cộng đồng bóng đá. Sự trỗi dậy của Libero trong bóng đá đồng thời với sự xuất hiện của các chiến thuật phòng ngự trứ danh được gọi là Catenaccio, có nghĩa là “chốt cửa” trong tiếng Ý. Trong một trận đấu năm 1930, chiến lược gia người Áo Karl Rappan sử dụng sơ đồ chiến thuật 1-3-3-3 với lối chơi sử dụng một cầu thủ phòng ngự quét ở ngay trước thủ môn và hàng thủ ba người.
Lối chơi Catenaccio được công nhận và đạt được những thành công vang dội trong suốt những năm 1960 và 1970, đặc biệt dưới thời HLV Herrera khi phù thủ người Argentina dẫn dắt Inter Milan. Ngày đó, ông sử dụng sơ đồ chiến thuật 1-4-3-2 hoặc 1-4-4-1 và giành chiến thắng liên tiếp với các cách biệt mong manh 1-0. Tuy nhiên, Libero đơn giản vẫn là cầu thủ tự do chịu trách nhiệm phòng ngự cho đội nhà.
Sức mạnh của Libero không được phát huy đúng mức cho đến những năm 1970, khi thế giới bóng đá xuất hiện huyền thoại lừng danh Franz Beckenbauer. Beckenbauer đơn giản là thiên tài từ trong trứng nước có khả năng phòng thủ và tấn công khủng khiếp. Chơi phía sau trung vệ, ông cũng có thể nhanh chóng dâng cao và trở thành điểm khởi đầu cho mọi pha tấn công mỗi khi đội nhà kiểm soát bóng. Giới mộ điệu khi đó hoàn toàn choáng ngợp với sự phi thường mà ông thể hiện và gọi Franz Beckenbauer với danh xưng “hoàng đế”.
Sự thoái trào của Libero
Mặc dù là một trong những vị trí được chơi phổ biến nhất trong những năm 1970 và 1980, Libero bóng đá là gì nhanh chóng không được ưa chuộng và dường như biến mất khỏi làng túc cầu thế giới ngày nay. Hiện tại, luật việt vị và luật bóng đá đã được sửa đổi nhiều lần là một trong những lý do khiến vị trí Libero gần như tuyệt chủng.
Vào thời điểm đó, mọi đội hình sử dụng vị trí Libero gần như không thể sử dụng bẫy việt vị. Chính bởi vậy mà Libero không còn được ưa chuộng phổ biến.
Nếu thường xuyên xem nhiều trận đấu trực tiếp bóng đá trên Cà Khịa TV, bạn dường như đã không còn được chứng kiến các Libero tung hoành trên sân cỏ. Nhiều người nói vị trí tiền vệ phòng ngự gần giống với Libero nhưng thực sự không phải như vậy. Ý kiến này chỉ đúng một phần nào đó mà thôi.
Những phẩm chất cần có của một Libero bóng đá là gì?
Khi bàn về Libero, chúng ta không thể không chú ý đến những phẩm chất đặc biệt của vị trí này:
Vị trí trên sân
Để trở thành một Libero thực sự trong bóng đá, ban đầu người chơi phải chơi ở hàng phòng ngự, bên dưới hàng thủ nhưng bên trên thủ môn. Do đó, Libero thường bắt đầu ở vị trí trung vệ hoặc hậu vệ.
Các cầu thủ ở vị trí trung vệ hay hậu vệ đã quá kinh nghiệm với lối chơi phòng ngự nên sẽ không bỡ ngỡ khi chơi trong vai trò của một Libero. Nhưng điều đặc biệt là các Libero không chỉ biết phòng ngự mà họ còn là bậc thầy trong các tình huống kiểm soát bóng, phát động tấn công cũng như khả năng săn bàn xuất sắc. Bởi vậy mà trung vệ hay hậu vệ chơi ở vị trí Libero cần cải thiện rất nhiều khả năng tấn công.
Mặt khác, việc biến một tiền đạo hoặc tiền vệ thành một Libero tự do sẽ không có hiệu quả như mong muốn. Bởi tiền đạo và tiền vệ dễ bị đối thủ vượt mặt và không đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ phòng ngự và chức năng của một libero thực thụ. Do đó, các huấn luyện viên rất khó để đưa ra lựa chọn cầu thủ phù hợp cho vị trí libero trong bóng đá.
Phong cách thi đấu
Dù trên lý thuyết vị trí của Libero trong sơ đồ xuất phát là đứng ngay trên thủ môn và bên dưới hàng phòng ngự nhưng Libero trong bóng đá có lối chơi tự do và gần như không thể bị nắm bắt. Khi các cầu thủ của đối phương tiếp cận phần sân của họ, Libero đóng một vai trò cực kỳ quan trọng với tư cách là chốt chặn bọc lót mọi sai số mà hàng phòng ngự để hở và đảm bảo an toàn cho khung thành.
Khi đội nhà kiểm soát bóng, Libero có thể biến thành một tiền vệ tấn công thực thụ bên phần sân đối phương, và nếu có cơ hội, họ sẽ lập tức ghi bàn. Do đó, một số chuyên gia đánh giá Libero kiệt xuất nhờ bộ kỹ năng đa dạng và rất đáng kinh ngạc
Năng lực cạnh tranh
Libero trong bóng đá có khả năng biến hóa linh hoạt khi thi đấu nên cầu thủ đảm nhiệm vị trí này phải có tài năng hơn nhiều so với cầu thủ ở các vị trí khác. Một Libero phải có những khả năng sau:
- Chắc chắn, bạn có khả năng phòng thủ mạnh mẽ.
- Kỹ năng kiểm soát bóng và chuyền bóng luôn ở mức xuất sắc.
- Khả năng dứt điểm chính xác như một tiền đạo.
- Nhanh nhẹn và tư duy chiến thuật nhạy bén để ứng biến linh hoạt về tất cả các tình huống trên sân.
- Có khả năng bao quát không gian và cảm quan cực tốt để chọn vị trí phù hợp.
Có thể thấy khi đã tìm hiểu Libero bóng đá là gì? chúng ta nhận thấy một điều không hề dễ dàng để có thể trở thành một Libero. Vị trí này đòi hỏi người chơi có bộ kỹ năng vô cùng hoàn thiện cả về phương diện tấn công và phòng thủ.
Như đã đề cập ở phần đầu bài viết, Beckenbauer chính là người đã làm nên tên tuổi của mình ở vị trí Libero. Phần tiếp thao, CakhiaTV sẽ điểm qua những Libero vĩ đại nhất mọi thời đại của làng túc cầu.
Những Libero bóng đá vĩ đại nhất mọi thời đại
Hoàng đế Franz Beckenbauer là cái tên đầu tiên trong danh sách này. Ông được công nhận là một thiên tài bóng đá nhờ bộ não và khả năng chơi bóng tuyệt vời của mình.
Franz Beckenbauer: Libero huyền thoại
Bóng đá đã đi một chặng đường dài, và mỗi thời đại đều để lại dấu ấn của nó. Những cái tên mang tính biểu tượng gắn liền với ĐTQG đã là gam màu đặc biệt của bóng đá thế kỷ 20. Và nếu nước Anh có “Sir” Bobby Charlton, Brazil có “Vua” Pele thì Tây Đức có “Hoàng đế” Beckenbauer.
Franz Beckenbauer là một trong những gam màu chủ đạo trong bức tranh khải hoàn của đội hình Bayern Munich và đội tuyển Tây Đức những năm 1970 đến 1990. Với phần còn lại của thế giới, “Hoàng đế” nổi tiếng là người tạo ra vị trí Libero huyền thoại, góp phần làm đa dạng những viên ngọc chiến thuật trong bóng đá.
Tân cho đến ngày nay, bóng đá vẫn chưa thể sản sinh ra một tài năng đủ để vượt qua cái bóng quá lớn mà Franz Beckenbauer đã tạo dựng ở vị trí Libero.
Người hâm mộ không có thuật ngữ nào để diễn tả sự xuất chúng của Beckenbauer thời đó. Ông chơi thứ bóng đá đầy màu sắc dựa trên bản năng, cảm hứng và tùy thuộc vào những diễn biến trên sân. Không ai nhận ra ông là trung vệ, hậu vệ, tiền đạo hay tiền vệ.
Người ta nhận thấy có điều gì đó rất “lạ” khi Franz Beckenbauer chơi ở vị trí hậu vệ trong màu áo tuyển Tây Đức ngày trước. Ông là mối liên kết sâu nhất của hàng thủ, nhưng khi có bóng, “Hoàng đế” lại dâng cao để tạo khoảng trống và chơi như một tiền vệ kiến thiết. Trên thực tế, Franz Beckenbauer là “người tiên phong” cầm trịch trận đấu dù trên lý thuyết xuất phát ở vị trí thấp nhất trong đội hình. Ông đóng vai trò là chốt chặn đầu tiên trong khi tổ chức phòng thủ và người chỉ huy các cuộc tấn công của đội nhà.
Đặc biệt khả năng ghi bàn của ông là không thể phủ nhận. Franz Beckenbauer là một sát thủ đáng sợ, khiến mọi thủ môn đối phương phải khiếp sợ mỗi khi có bóng trước khung thành.
Vì vậy giới mộ điệu tử hỏi ông đóng vai trò gì trong đội? Chỉ có thể khẳng định ông là một libero bóng đá chính hiệu, và sau 12 năm chơi bóng chuyên nghiệp, có lẽ ông vẫn chưa có đối thủ xứng tầm trong thời đại của mình.
Ông không ghi nhiều bàn như tiền đạo, cũng không kiến tạo nhiều bàn như tiền vệ cánh hay tiền vệ tấn công, nhưng không cầu thủ nào đa năng và cơ động như Beckenbauer.
Franz Beckenbauer đã chơi 439 trận cho Bayern Munich, ghi 64 bàn thắng và giành 4 đĩa bạc Bundesliga, 4 Cúp quốc gia Đức, 1 Cúp Liên lục địa, 1 Europa League và 3 Champions League. Hoàng đế đã hai lần được trao giải “Cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu” và “Cầu thủ xuất sắc nhất năm” bốn lần. Đây cũng là nguồn gốc của tên gọi “Der Kaiser” trong tiếng Đức và “The Emperor” trong tiếng Anh, cả hai đều có nghĩa là “Hoàng đế”.
Khi được chứng kiến những cầu thủ vĩ đại nhất thi đấu, thế hệ 8x trở về trước được cho là những người được may mắn nhất khi được chứng kiến những bước chạy của Franz Beckenbauer trên sân cỏ. Đối với người hâm mộ bóng đá, Franz Beckenbauer không chỉ là một nhân vật lịch sử, mà còn là một “triết gia” khi ông gắn liền với phát ngôn nổi tiếng:
“Kẻ mạnh không phải là kẻ chiến thắng, kẻ chiến thắng mới là kẻ mạnh”.
Lothar Matthaus: Người kế vị duy nhất của Hoàng đế
Nếu Gerd Muller lừng danh sau này có hậu thế như Jurgen Klinsmann, Miroslav Klose, Thomas Muller, thì chỉ có một chàng trai có thể kế vị “Hoàng đế” Franz Beckenbauer, và đó chính là Lothar Matthaus.
Tên tuổi của Lothar Matthaus vang danh khắp thế giới khi ông khoác áo Bayern Munich, và mọi người công nhận ông là một tiền vệ box-to-box có lối chơi ngăn chặn các đợt tấn công hiệu quả. Sức mạnh của Lothar Matthaus đến từ thể lực sung mãn, thể chất cường tráng và sở hữu những cú sút xa như búa bổ. Lothar Matthaus đã giành được 3 chức vô địch quốc gia cùng với Bayern Munich từ năm 1984 đến 1988. Sau đó, ông tiếp tục chuyến phiêu lưu của mình đến Serie A nơi ông đầu quân cho Inter.
Tại Serie A, Lothar Matthaus trở thành đối thủ thường xuyên chạm mặt Napoli của Diego Maradona, tạo tiền đề cho những cuộc đấu trí căng thẳng giữa hai huyền thoại hay nhất thế giới.
Inter giành Scudetto đầu tiên sau 8 năm chờ đợi với Lothar Matthaus, hơn Napoli 11 điểm ở mùa giải 1988/89, đồng thời giành Siêu cúp Italia. Không dừng lại ở đó, “Tiểu hoàng đế” tiếp tục giành giải thưởng “Quả bóng vàng châu Âu” và “Cầu thủ xuất sắc nhất năm” của FIFA năm 1991, trở thành cầu thủ đầu tiên của Nerazzurri làm được điều này.
Diego Maradona từng nhận xét người đồng nghiệp là cầu thủ xuất sắc nhất mà ông từng đối đầu bởi những kỹ năng thượng thừa và bản lĩnh của Lothar Matthaus trong những lần chạm mặt.
Khi nói về Lothar Matthaus là chúng ta đang nói về một kỷ lục gia của bóng đá. Ông đã chơi ở 5 kỳ World Cup và có tổng cộng 25 trận đấu ở sân chơi lớn nhất hành tình, nhiều hơn bất kỳ cầu thủ nào khác.
Matthaus cũng là cầu thủ đã chơi Die Mannschaft nhiều lần nhất với 150 lần khoác áo đội tuyển quốc gia. Thật không may sau thời đại của mình, Lothar Matthaus không thể tìm được người thay thế, và di sản “Libero” của Franz Beckenbauer đã biến mất khỏi thế giới bóng đá hiện tại.
Franco Baresi: Tượng đài ở vị trí Libero
Nhắc đến những thiên tài phòng ngự của lịch sử bóng đá Italia, ai cũng có một người hùng: có thể là một Claudio Gentile mạnh mẽ, một Fabio Cannavaro điềm tĩnh, một Alessandro Nesta hào hoa hay một Paolo Maldini lịch lãm. Người Ý yêu mến những cầu thủ phòng ngự của họ giống như cách người Brazil yêu mến những nghệ sĩ sân cỏ của mình. Nhưng khi bắt buộc phải chọn người giỏi nhất, mọi người đều nghĩ đến Franco Baresi.
Không có gì ngạc nhiên khi một hậu vệ như Franco Baresi lại được thế giới ca ngợi đến thế vì ông được trưởng thành trong môi trường bóng đá Ý vốn nổi tiếng là nơi tạo ra những tài năng phòng ngự xuất sắc. Tuy nhiên, khi so sánh với những hậu vệ cùng thời, kể cả ở Italia, Baresi lại lép vế khi chỉ cao 1m76 vì vậy mà ông được fan hâm mộ gọi với biệt danh “Piscinin” có nghĩa là “người tí hon”
Vậy nhưng bên trong vóc dáng nhỏ bé ấy lại là một con người có cá tính kiên định trong mọi hoàn cảnh và luôn làm việc tỉ mỉ. Baresi là hình mẫu của một nhà lãnh đạo thực thụ, ông không cần phải thể hiện mình như việc la hét đồng đội của mình, vì đơn giản việc ông làm giỏi nhất là giữ kỷ luật phòng thủ và tổ chức đội hình.
Trên tất cả, Baresi không chỉ là một Libero đơn thuần, Piscinin còn có hiểu biết vượt trội về trận đấu, không chỉ hỗ trợ phòng ngự mà còn sẵn sàng lao lên dẫn bóng sang nửa sân bên kia của đối thủ. Khi cầm bóng, Baresi thi triển tài năng của một tiền vệ siêu hạng.
Bộ kỹ năng của Baresi có những điểm tương đồng với Franz Beckenbauer. Trong khi nhiều người cho rằng biểu tượng của Bayern Munich luôn chói sáng với khả năng dâng cao từ hàng phòng ngự và thành công ở hàng tiền vệ, thì ít ai phản đối rằng Baresi không thua kém Franz ở khoảng đó. Cả hai đều xuất sắc và có phong cách độc đáo của riêng mình.
Trong suốt 20 năm chơi bóng trong màu áo đỏ đen thành Milan, ông đã cùng AC giành 6 Scudetto, 3 Cúp vô địch châu Âu và 2 Cúp Liên lục địa – Intercontinental Cup. Cùng với đó là 4 Siêu cúp Ý.
Các danh hiệu cá nhân của Baresi bao gồm Nhà vô địch World Cup 1982, hạng ba World Cup 1990, hạng nhì World Cup 1994, Quả bóng bạc châu Âu 1989, Cầu thủ xuất sắc nhất thế giới 1989 của IFFHS, Cầu thủ xuất sắc nhất Italia 1990 và cầu thủ xuất sắc nhất thế kỷ 20 của AC Milan.
Người hâm mộ luôn mơ ước rằng những di sản bóng đá sẽ trở lại vào một thời điểm nào đó trong tương lai để người ta có thể ôn lại những điều thú vị, tuyệt vời đã từng diễn ra trong quá khứ. Chúng ta có quyền hy vọng và dự đoán rằng bóng đá thế giới sẽ một lần nữa tạo ra những nhân vật huyền thoại để tiếp bước Franz Beckenbauer, Lothar Matthaus hay Franco Baresi ở vị trí Libero đã mất từ lâu.
Hy vọng với những chia sẻ của Cà Khịa Live bạn đã phần nào đó hiểu được Libero bóng đá là gì và những câu chuyện thú vị xoay quanh vị trí huyền thoại này. Bạn đừng quên lưu lại ngay Cakhia Net để luôn đồng hành cùng chúng tôi trong những chủ đề bóng đá hấp dẫn nhất nhé!
